vraag 13

[schotanusy]

Ik had:
Deze tekst laat zien dat hetradicale vrijheidsbegrip dat we in de jaren 60 ontwikkeld hebben, ons eigenlijk enorm beperkt, zodat we als het ware gebukt gaan onder hetgeen deze vrijheid ons oplegt (als een juk).

Volgens het correctiemodel is dit antwoord slechts 1 punt waard. Dat vind ik niet terecht. Ik kan me voorstellen dat je zegt: hoe zit dat dan met die beperking. Er moet echt iets in over 'verantwoordelijkheid'. (niet speciaal zelfverantwoordelijkheid volgens mij). Maar het individualistische van de moderne vrijheid hoeft er volgens mij niet in. Het gaat ook niet om het individualistische aspect van de vrijheid, maar om het radicale. Het heel woord komt niet voor in alinea 5 waar het over die verantwoordelijkheid gaat.

Kortom:
Bij bolletje 1 dient 'radicale vrijheid' ook goedgerekend te worden, eventueel met een verwijzing naar Sartre of de jaren 60-70.

Bij bolletje 2 dient 'verantwoordelijkheid' ook goedgerekend te worden.

Mijn antwoord levert dus 2 punten op.

[Marjo]

De titel refereert aan de paradox van de vrijheid in alinea 2. Die paradox moet je omschrijven en dan heb je het juiste antwoord.

Dat individualistische had ik impliciet: jou.

Terwijl vrijheid jou alle mogelijke keuzes biedt, is het de verantwoordelijkheid voor die keuzes en de gevolgen ervan dat die vrijheid zwaar maakt (om te dragen).

[KristadeGeus]

Ik vind de vraagstelling te beperkt en daardoor misleidend. Sommige leerlingen denkt te kunnen volstaan met het uitleggen van het begrip 'juk' en dit te relateren aan het (ervaren van) vrijheid (en haar schaduwkanten) in onze tijd. Er staat niet: leg uit hoe het komt dat wij vrijheid als een juk ervaren.

[KRVerschuren]

Is 'druk ervaren' hetzelfde als 'last hebben van'? Veel leerlingen komen met dit begrip. Het wordt soms rechtstreeks gekoppeld aan de vrijheid zonder de (zelf)verantwoordelijkheid te noemen. Toch goed rekenen?

[Lauranne]

Wat doen we met leerlingen die de balans noemen die nodig is om een juk goed te kunnen dragen? De balans die ook nodig is tussen vrijheid, gelijkheid en broederschap om vrijheid tot z’n recht te laten komen. Met het slot in gedachten, is dit nog helemaal niet zo raar bedacht.

[Jeffrey Barth]

Als de vraag luidt: "Leg de titel uit" dan is het toch logisch dat een leerling uitlegt dat vrijheid als een last (juk) ervaren kan worden, soms ook nog expliciet uitlegt wat een juk is maar het daarbij houdt? De hele toelichting over individualistische interpretaties en toenemend (zelf)verantwoordelijkheidsbesef wordt niet gevraagd, zeker niet expliciet en naar mijn inzicht ook niet impliciet.

Voor de drie punten is dan het laatste bolletje voldoende, vind ik (al zijn drie punten dan wel een ruime beloning).

Overigens schrijft een enkele leerling dat je met een juk zaken in balans moet houden, wat ook geldt voor vrijheid in combinatie met gelijkheid en broederschap. Slim gevonden, wat mij betreft, maar de figuurlijke betekenis van het juk zit hem in de last en niet in de balans, dus ik heb er geen (originaliteits)punten voor gegeven.

[ChristineBrackmann]

Ik vind die balans-antwoorden wel fraai .
Behoorlijk wat leerlingen hebben het ook over 'het juk afwerpen' en dat vind ik in ieder geval goed passen bij alinea 7. Door een andere vrijheidsopvatting kun je weerwerk bieden aan de schaduwkanten (last) van de vrijheidsliefde.

[schotanusy]

Een collega van mij zegt het volgende:
Er komen twee soorten vrijheid voor in deze tekst. Radicale vrijheid en vrijheid in gebondenheid. Beide vrijheden nemen ook een juk met zich mee (het woord 'gebondenheid' zegt het al). Het is dus onjuist om in te willen zoomen op slechts een van beide jukken. Dat dekt de tekst niet.

Een goed antwoord kan dus niet verder gaan dan de mededeling dat vrijheid beperkingen met zich meebrengt (1) en dat mensen dat als een last ervaren (2).

Of ziet er zo uit:
Vrijheid zorgt voor verantwoordelijkheden (1), of groepsdruk (1) en dat ervaart men als een last (1).

Ik vind dit in elk geval een goed alternatief.

Wat betreft de paradox. Ik zie niet in wat het verband is tussen een juk en een paradox.

Verder blijf ik bij hetgeen ik eerder gezegd heb.

[Hans24]

Wat betreft de paradox.

Een leerling van mij beschrijft het volgende. " Het juk wordt gezien als iets waar je last van kunt hebben , Vrijheid wordt in de tekst omschreven met Vrijheid is bevrijd zijn van regels en bemoeizucht van anderen. (r11-12) Echter brengt een toegenomen vrijheid wel zijn nadelen met zich mee. Zo ontstaat er keuzestress en faalangst. Sterker nog er zijn zelfs mensen die er ongelukkig van worden --> vervolgens weer een deel van de tekst overgenomen. " We zijn van ons toegenomen vrijheid niet gelukkiger geworden. Ze verlamt mensen" Vandaar de titel het Juk van de vrijheid. Waarbij de tekst gaat over de nadelen die ontstaan bij een toegenomen vrijheid."

Wat vinden jullie? Minimaal 2 punten?

Wat vinden jullie?

[Ben Salemans]

Vraag/opdracht 13 luidt: “De tekst heeft als titel ‘Het juk van vrijheid’. Leg deze titel uit.” Veel leerlingen begrijpen de titel van de tekst perfect. Ze zien het paradoxale in de titel: vrijheid die samengaat met een juk (waarbij een juk staat voor een niet-vrije verplichting of een last of iets dergelijks). Volkomen begrijpelijk denken de leerlingen dat vraag/opdracht 13 inhoudt dat ze de titel en vooral de paradox daarin moeten uitleggen. Ik ben het helemaal eens met Jeffrey Barth hierboven, die stelt dat in vraag/opdracht 13 helemaal niet, impliciet noch expliciet, gevraagd wordt naar de elementen (zie bolletje 1) ‘individualistische interpretaties’ en (zie bolletje 2) ‘toenemend/meer (zelf)verantwoordelijkheid’ uit het nakijkmodel. Met Barth vind ik dat voor het behalen van de volle drie punten het antwoord bij het laatste bolletje (dat de vrijheid als een last of niet-vrije/onvrije verplichting of druk wordt ervaren) volstaat, simpelweg omdat dat een volledig correct antwoord is. Het antwoordmodel klopt gewoon niet bij de eerste twee bolletjes!